Melden van ongewenst gedrag [meldprotocol]

Van iedereen die bij Stichting Activiteitencentrum Orka (Orka) betrokken is wordt respectvol gedrag verwacht. Het is van belang dat we elkaar blijven aanspreken op de manier waarop we met elkaar omgaan, en het is ook heel belangrijk dat we weten wat we moeten doen als er sprake is van (een vermoeden van) grensoverschrijdend gedrag. Daarbij kan het bijvoorbeeld gaan om pesten, discriminatie, bedreiging, belediging, mishandeling, seksuele intimidatie en misbruik. Zorgvuldig handelen is in een dergelijk geval van het grootste belang, voor alle betrokkenen. Om zeker te zijn dat op de juiste wijze melding kan worden gemaakt van (een vermoeden van) grensoverschrijdend gedrag heeft Orka een vertrouwenscontactpersoon (VCP) aangesteld. Deze neemt een onafhankelijke positie in en is voor iedereen te raadplegen.

Vertrouwenscontactpersoon

Mocht u getuige of slachtoffer zijn (geweest) van een vorm van grensoverschrijdend gedrag binnen Orka dan raden wij u aan om dit bij de VCP te melden. Zij zal er vervolgens voor zorgen dat de noodzakelijke stappen op een goede manier worden gezet en kan u met raad en daad terzijde staan. Indien gewenst kan zij ook doorverwijzen voor geschikte hulp. De informatie die met de VCP wordt gedeeld wordt vertrouwelijk behandeld en zij zal u op de hoogte stellen van eventuele vervolgstappen. De vertrouwenscontactpersoon voor Orka is Monique Jooren. Zij is bereikbaar via het volgende mailadres: VCP.orkacentrum@hotmail.com

Signaleringstaak

Iedereen heeft een taak bij het signaleren van (vermoedens van) grensoverschrijdend gedrag. We verwachten daarbij dat u niet alleen de grovere vormen serieus neemt, maar ook de zogenaamde ‘kleinere’ grensoverschrijdingen. Deze komen immers het meest voor en zijn vaak een signaal voor een klimaat waarin ernstigere vormen meer kans kunnen krijgen. Mocht u een mildere vorm van grensoverschrijdend gedrag signaleren, spreek mensen daarop aan of meld dit bij het bestuur.

Meldplicht bij (vermoedens/signalen van) seksueel misbruik

Iedereen die seksueel misbruik vermoedt, of erover hoort, is verplicht dit te melden bij de VCP. Mocht u twijfelen over de ernst of het terecht zijn van een vermoeden, dan geldt een consultatieplicht bij onze vertrouwenscontactpersoon. U kunt de VCP om advies vragen. Indien mensen (vermoedens van) seksueel misbruik direct uiten bij trainers, coaches of bestuur dan gaan deze niet zelf tot handelen over, maar schakelen te allen tijde de VCP in. De meldplicht overstijgt alle andere belangen die in het geding zouden kunnen zijn, zoals de wens tot geheimhouding bij het slachtoffer. Het is niet aan anderen om aan waarheidsvinding te doen, dit kan een eventueel later juridisch traject verstoren. Na een melding wordt zorgvuldig en objectief onderzocht wat er aan de hand is. Er is oog voor zowel de privacy en belangen van het vermoedelijke slachtoffer als die van de beschuldigde.

Voorlopige zwijgplicht na een melding

Naast de meldplicht geldt een voorlopige zwijgplicht voor het bestuur, de melder en andere betrokkenen binnen de organisatie ten opzichte van derden. Natuurlijk kunnen deze betrokkenen zich wel uiten bij de vertrouwenscontactpersoon. Een voorlopige zwijgplicht is nodig zodat er niet meer personen bij een zaak worden betrokken dan voor een zorgvuldige behandeling noodzakelijk is. Er moet worden voorkomen dat geruchten ontstaan en iemand al bij voorbaat als ‘schuldig’ wordt bestempeld. De zwijgplicht is ook belangrijk om te zorgen dat een eventuele strafrechtelijke procedure niet wordt belemmerd.

Praktisch: wat te doen bij vermoedens of feiten rond misbruik?

Er zijn vele signalen die op seksueel misbruik kunnen duiden, maar het belangrijkste signaal is misschien wel: ik heb het gevoel dat er iets niet klopt.

Ga bij uzelf het volgende na en probeer alleen feiten te benoemen:
· Wanneer begon de ongerustheid? Waardoor? Wat is er precies gebeurd?
· Om welke signalen gaat het? Wanneer doen ze zich voor?
· Zijn er geleidelijke of plotselinge gedragsveranderingen? Hoe lang is dit al aan de gang?

DOEN

· Zorg voor de veiligheid van het slachtoffer.
· Als u iemand op heterdaad betrapt:
· Laat het slachtoffer niet alleen.
· Meld het onmiddellijk aan de VCP of één van de bestuursleden;
· Als de situatie bedreigend is: bel 112 zodat de politie kan ingrijpen;
· Laat de toestand zoveel mogelijk onaangeroerd in verband met eventueel sporenonderzoek. Bel de zedenpolitie (112), meld waarover het gaat en vraag om instructies.
· Stel zo weinig mogelijk vragen. Luister en stel het slachtoffer op zijn/haar gemak.
· Schrijf alles zo letterlijk en feitelijk mogelijk op, ook de vragen die u hebt gesteld.
· Vertel dat je verplicht bent het verhaal te melden, maar dat er geen stappen buiten medeweten van het slachtoffer om worden genomen.
· Verwijs de persoon desgewenst naar de vertrouwenscontactpersoon.
· Licht zo snel mogelijk het bestuur in over de situatie. Dit kan anoniem.
· Blijf beschikbaar voor het kind/de jongere en blijf de normale begeleiding bieden.

LATEN

· Handel nooit op eigen houtje!
· Hoor het vermoedelijke slachtoffer niet uit. Het uithoren van het vermoedelijke slachtoffer en/of het spreken met contactpersonen van het vermoedelijke slachtoffer kan een eventueel juridisch traject verstoren. Het is niet aan u om aan waarheidsvinding te doen!
· Neem bij een vermoeden nooit zelf contact op met de vermoedelijke pleger, ook niet als het een bekende is. De beste manier om misbruik te stoppen/ aan te pakken, is een objectief onderzoek.
· Denk aan de (voorlopige) zwijgplicht!
· Beloof nooit geheimhouding, ook niet wanneer een slachtoffer erom vraagt